Vanwege het feit dat Haarlem in de vorige eeuw -maar ook in deze eeuw- enige rol van betekenis heeft gespeeld in de Nederlandse platenindustrie, is er vanaf augustus dit jaar tot maart volgend jaar een tentoonstelling gewijd aan dit onderwerp in het Historisch Museum Haarlem. 

Dit museum is te vinden op het Groot Heiligland 47, in directe nabijheid van het wereldberoemde Frans Hals Museum.

Niels Geusebroek

Tijdens deze periode worden er allerlei activiteiten georganiseerd zoals lezingen en stadswandelingen. Op 14 augustus jongstleden werd rond vijf uur in de middag de opening van de tentoonstelling verricht door Laura van der Wijden (directeur) en Pina Cardia (conservator) met een openingswoord en een inleiding, gevolgd door een optreden van de plaatselijke muzikant Niels Geusebroek. 

Laura van der Wijden 

Pina Cardia

Het was prima weer en de opening vond plaats in de tuin (een klein parkje) achter het museum. De dames hadden wel wat moeite om overeind te blijven staan in het zachte gras, met hun sierlijke hoge hakken. In de inleiding door Pina Cardia werd duidelijk dat er nog veel andere activiteiten plaats zouden gaan vinden in de komende maanden. Een van de hoogtepunten is trouwens ook Het Glazen Huis die dit jaar in Haarlem wordt gehouden (zoals altijd in december van het jaar). Opbrengsten van diverse activiteiten van Haarlem Vinyl Stad gaan trouwens ook naar dit goede doel. 

Dan de tentoonstelling.

Deze werd in een tweetal zalen op de verdieping van het museum gehouden en zag er zeer verzorgd uit. Zoals uit de titel van dit artikel al blijkt zou ik het informatief en eenvoudig willen noemen. 

De zalen zijn ruim in opzet en allerlei artikelen die iets met de platenindustrie te maken hadden staan decoratief opgesteld. Uiteraard ontbreken ook de platenhoezen niet. Diverse instanties hebben vrijwillig artikelen ter beschikking gesteld. Een hoogtepunt is zeker de phono-bar zoals we die vroeger bijvoorbeeld bij V&D zagen, aangedragen door het Nederlands Grammofoon Genootschap. Daar mochten we zowaar één van de bestuursleden van de NVHR aantreffen. 

Maar ook bijvoorbeeld de Vereniging De Weergever mocht zijn steentje bijdragen, evenals onder andere de inmiddels toch wel beroemde Record Industrie, van oudsher gevestigd in Haarlem. 

De tentoonstelling was eenvoudig van opzet en bedoeld voor mensen die herkenning zoeken, maar niet al te veel kennis van zaken hebben. Voor iemand die zich wat intensiever met (vinyl) platen en de geschiedenis daarvan bezig houdt is het allemaal wat te eenvoudig. Deze laatste komt dan al gauw met kritiek over ontbrekende items. Er was wat over de geschiedenis van de grammofoon te zien vanaf het begin van de vorige eeuw tot de iPad (hoewel die ook al weer achterhaald lijkt te zijn) in deze eeuw. 

Maar er waren beslist zaken die ontbraken. Zo had ik graag een jukebox gezien, de grote booster om muziek (op platen) commercieel aan de man te brengen, halverwege de vorige eeuw. Ik had ook wel wat radio’s willen zien, die met radio uitzendingen de succesvolle verkoop van de plaat mede bepaalden. Dit zijn echter nog details, want wat er echt ontbreekt -en dit had niet gemogen- is de hifi installatie. Met name die uit de jaren zestig, zeventig en tachtig, toen vrijwel iedereen zo’n beetje een dergelijke installatie in huis had, van Japanse torentjes in kastjes met glazen deurtjes tot imposante high end installaties.

Niets was hiervan te zien en dat vond ik echt een gemis. Deze periode mogen we toch wel als het hoogtepunt van het vinyl tijdperk rekenen met een gigantische wereldwijde verkoop van DE vinyl plaat. Er is echter vernomen dat hier in de komende maanden mogelijk nog aandacht aan besteed gaat worden. Toch had het in een overzichtstentoonstelling, hoe bescheiden ook, niet mogen ontbreken. 

Ook de wederopkomst van de vinyl plaat in deze eeuw werd niet aangekaart. Maar deze tentoonstelling is uiteraard wel een gevolg van deze wederopkomst. 

Al met al zeker een leuke, bescheiden tentoonstelling en een aanrader voor een dagje Haarlem in combinatie met bijvoorbeeld ook een bezoek aan het eerder genoemde Frans Hals Museum of het oudste museum van Nederland: het Teylers Museum. Of gewoon de fraaie (winkel)stad zelf. 

Voor actuele informatie over Haarlem Vinyl Stad kan verwezen worden naar de website van het museum.